Today we commemorate that seventy five years ago during the Second World War a Stirling bommer was shot down at the Tappenroad in the Rafelder neighbourhood. The seven man crew lost their lives. Many people from Etten were witness to these dramatic last seconds; the burning airplane crossing the border that was just returning from the mission above Essen. The airplane was followed by a German nightfighter who kept firing. The tail gunner kept firing back till the end. The witnesses are talking about ‘a burning train in the sky’. The airplane lost one of the wings that felt down on the farm of family Leijzen on te Tappenroad. The farm burned partly down. ‘Flying officer’ Geoffrey Heard jumps out of the plane and falls down on the meadow of the family Bouwman. De Stirling comes down right next to the house of the family Te Grotenhuis, also on the Tappenroad. At eleven o´clock that evening the seven young man lost their lives. You can imagine the impact this tragic event had not only on the families that were involved and on the eye witnesses, but also on all the people of Etten.
Vandaag herdenken we dat 75 jaar geleden, tijdens de Tweede Wereldoorlog, een Stirling Bommenwerper is neergestort aan de Tappenweg in het buurtschap Rafelder. De zeven-koppige bemanning kwam hierbij om het leven. Vele Ettenaren waren getuige van de dramatische laatste seconden van dit vliegtuig, die al brandend de grens over kwam, terug van een bombardement boven Essen. Het toestel wordt op de hielen gezeten door een Duitse nachtjager die blijft vuren. De staartschutter blijft tot het laatst terug schieten. Getuigen hebben het over ‘Een brandende trein in de lucht’.Het toestel verliest een vleugel die neerkomt op de boerderij van de familie Leijzer aan de Tappenweg. Deze brandt gedeeltelijk af. ‘Flying officer’ Geoffrey Heard springt uit het toestel en valt in het weiland van de familie Bouwman. De Stirling stort neer pal voor het huis van de familie Te Grotenhuis, ook aan de Tappenweg. Om 11 uur die avond laten zeven jonge mannen het leven. Denk je eens in wat een impact deze gebeurtenis had, niet alleen op de betrokken families en op ooggetuigen, maar op alle Ettenaren.
The Etten’s Mills foundation and the Etten’s committee of Village Importance want to keep remembering this horrible event also for the coming generations. It is wonderful that they initiated a memorial that today will be unveiled. A lasting memory to all those thousands of English and Scottish pilots who in the Second World War have risked their lives during the missions in the occupied territories.
De Ettense Molenstichting en Comité Dorpsbelangen Etten willen dat de herinnering aan deze afschuwelijke gebeurtenis blijft, juist ook voor volgende generaties. Mooi dat zij het initiatief hebben genomen voor een herdenkingsmonument dat vandaag wordt onthuld. Een blijvende herinnering aan al de duizenden vliegeniers die in de Tweede Wereldoorlog vanuit bases in Engeland en Schotland hun levens op het spel zetten tijdens missies in bezet gebied.
Today we also remember the liberation of Etten; now 72 years ago. We honor our Canadian liberators; the soldiers of the South Saskatschewan Regiment. We stand still for the soldiers who gave their lives during the liberation. Our thoughts go to the people of Etten who lost their lives and to those who died just within the end of the war in sight. Today the Canadian flags fly high. A tribute from the people of Etten to the liberators. A small village can do great things!
Vandaag herdenken we ook de bevrijding van Etten, nu 72 jaar geleden. Wij eren onze Canadese bevrijders; de soldaten van het South Saskatschewan Regiment. Wij staan stil bij de soldaten die bij de bevrijding in 1945 om het leven kwamen. Onze gedachten gaan uit naar de gevallen Ettenaren en naar hen die, met het eind van de oorlog in zicht, sneuvelden. Vandaag wapperen hier de Canadese vlaggen. Een indrukwekkend eerbetoon van de Ettenaren aan hun bevrijders. Waar een klein dorp groot in kan zijn!
We are and have to be grateful that we in the Netherlands live in freedom. Sadly enough this is not the case in the world. Like in the Second World War today we see cruelty and repressing regimes that are guilty of attacks, torture and mass murder. The number of refugees since Second World War is for the fist time more then fifty millions. Last year was the record number of sixtyfive million people in the world displaced because of war or prosecution. According to the refugee report of the UNHCR (the UN refugee agency) every hundred and thirteenth person in te world is a refugee.A very tragic number!
We mogen en moeten dankbaar zijn voor het feit dat wij in Nederland in vrijheid leven. Helaas is dit niet overal ter wereld een vanzelfsprekendheid. Net als in de Tweede Wereldoorlog hebben we vandaag te maken met wrede en autoritaire regimes die zich schuldig maken aan aanslagen, martelingen en massamoord. Het aantal mensen op de vlucht is sinds de Tweede Wereldoorlog voor het eerst weer boven de vijftig miljoen gekomen. Vorig jaar was een recordaantal van 65 miljoen mensen in de wereld ontheemd door oorlog of vervolging. Volgens het jaarlijkse vluchtelingenrapport van de UNHCR was vorig jaaréén op de 113 wereldburgers op de vlucht. Een treurig record!
Now that that the attacks are coming closer and the threat of an attack also in our country is more real, the fear and the division among the population increases. To find a solution is not easy, still we can not ignore it. We can not turn away or to put our interest above. We can not let the fear guide us.Seventy two years ago the freedom fighters and the people of Etten also dit not let this happen.
Nu er ook dichterbij aanslagen gepleegd zijn en de dreiging voor aanslagen in ons land reëel is, neemt ook de angst en verdeeldheid onder de bevolking toe. Een oplossing vinden is niet gemakkelijk en toch mogen we ons hier niet bij neerleggen.We mogen niet wegkijken of teveel naar onze eigen belangen kijken. We mogen ons niet door angst laten regeren.Dat hebben de vrijheidsstrijders en de inwoners van Etten 72 jaar geleden ook niet gedaan.
Let us learn from the lessons of the past. Let us be aware of each other and of the people around us and reach out to people who need our help. Let us be – even though it is not always easy – tolerant and respectful towards our fellowmen, do not look away from injustice and do not keep silent when an entire group of population is being prosecuted; let us not discriminate but let us talk together and get to know each other better.We owe this to those we are remembering today. After all they died for this. They did not allow fear nor despondency to guide them.With lot of gratitude; we owe them for our freedom. Let us cherish this freedom and let us hold a mirror on ourselves.
Laten we leren uit de lessen van het verleden. Laten we meer rekening houden met elkaar en omzien naar de mensen om ons heen of hulp bieden aan mensen die gevlucht zijn. Laten we, hoewel dat soms best moeilijk is, tolerant en respectvol naar onze medemensen zijn, niet wegkijken bij onrecht en niet zwijgen bij het negatief wegzetten van complete bevolkingsgroepen, niet discrimineren maar meer met elkaar praten en elkaar beter leren kennen. Dat zijn we verschuldigd aan degenen die wij hier vandaag herdenken. Zij zijn er nota bene voor gestorven. Zij hebben zich niet laten leiden door angst en moedeloosheid. Wij zijn hen grote dank verschuldigd voor onze vrijheid. Laten we die vrijheid koesteren en onszelf ook regelmatig de spiegel voorhouden.
RT